بیشتر کوهنوردان تازهکار فکر میکنند کولهپشتی یا پوشاک مهمترین تجهیزات است، اما در حقیقت، کفش کوهنوردی حیاتیترین ابزار شماست. یک کفش نامناسب نه تنها میتواند تجربه صعود شما به قلههایی مانند دماوند، علمکوه یا سبلان را به جهنم تبدیل کند، بلکه خطر آسیبهای جدی به مچ پا، زانو و ستون فقرات را افزایش میدهد. این راهنما به شما کمک میکند تا با هفت نکته تخصصی، بهترین انتخاب را برای ماجراجوییهای خود داشته باشید.
1. تمایز بین انواع کفش: هایکینگ، ترکینگ و کوهنوردی سنگین
کفشهای هایکینگ (Hiking Shoes): کفشهای سبک با ساق کوتاه. مناسب برای مسیرهای هموار، پیادهرویهای کوتاه و طبیعتگردیهای یکروزه.
کفشهای ترکینگ (Trekking Boots): کفشهای ساقبلند یا نیمهبلند. بهترین گزینه برای برنامههای چندروزه، حمل کولهپشتیهای متوسط، و پیمایش در مسیرهای سنگی و ناهموار (مانند مسیرهای رایج صعود به قله تشگر). این نوع کفش، بهترین انتخاب برای شروع کوهنوردی است.
کفشهای کوهنوردی سنگین (Mountaineering): کفشهای بسیار سخت و سفت با قابلیت نصب کرامپون. فقط برای صعودهای فنی، یخنوردی و ارتفاعات بالا (بالای ۴۵۰۰ متر) مناسب هستند.
2. اهمیت ساق کفش (مچبند طبیعی شما)
برای مبتدیان، همواره کفشهایی با ساق بلند یا حداقل نیمه بلند توصیه میشود.
وظیفه ساق بلند: این بخش، مچ پا را در برابر پیچخوردگیهای ناگهانی در شیبهای ریزشی و مسیرهای ناهموار (مانند دامنههای سنگی خلنو) حمایت میکند. این پشتیبانی بهویژه هنگام حمل کولهپشتی سنگین، حیاتی است.
3. سختی زیره: نقطه تماس با زمین
به زیره کفش توجه کنید. زیره (Outsole) خوب باید دارای ویژگیهای زیر باشد:
سختی مناسب (Stiffness): زیره نباید بیش از حد نرم باشد. یک زیره سختتر، انرژی شما را در مسیرهای طولانیتر حفظ میکند و در برابر سوراخ شدن توسط سنگهای تیز مقاومتر است.
عاجهای عمیق (Lugs): عاجهای عمیق و چندجهته برای چسبندگی عالی به سطوح خاکی، گلی یا برفی.
۴. فناوری ضدآب یا تنفسی؟ (گورتکس)
در شرایط آب و هوایی ایران، انتخاب کفشی که بتواند پا را خشک نگه دارد بسیار مهم است:
- ضدآب بودن (Waterproofing): فناوریهایی مانند گورتکس (Gore-Tex) یا مشابه آن، آب را از بیرون دفع میکنند اما اجازه میدهند بخار عرق از داخل خارج شود.
- تنفسی بودن (Breathability): کفشهای ضدآب کامل در هوای بسیار گرم میتوانند باعث تعریق زیاد شوند. در فصلهای گرم سال (مانند صعودهای کویری)، به تعادل بین ضدآب بودن و تنفسپذیری نیاز دارید.
۵. زمانبندی طلایی خرید و تست کفش
هیچگاه کفش کوهنوردی را آنلاین یا بدون تست نخرید.
- سایز و جوراب: کفش را همیشه با جوراب کوهنوردی ضخیم امتحان کنید. باید حداقل یک نصف سایز بزرگتر از کفشهای شهری شما باشد تا هنگام پایین آمدن، انگشتان پا به
اکنون که به دانش انتخاب کفش مناسب مجهز شدهاید، وقت آن است که کفش خود را در یک چالش واقعی بیازمایید. بهترین کفش کوهنوردی، بدون قلهای برای فتح، تنها یک جفت کفش گرانقیمت در کمد است.
برنامههای صعود ما به قلههای چالشبرانگیز اما در دسترس مانند قله توچال و کلکچال، فرصت عالی برای امتحان کردن تجهیزات جدید و شروع ایمن پروژه کوهنوردی شماست.
